IPNFA Poland

PNF analiza chodu w koncepcji PNF odbywa się na podstawie badań dr Jacqueline Perry. badaczka ta od lat 50. ubiegłego wieku prowadziła szczegółową obserwację chodu w klinice Rancho Los Amigos w Kalifornii.


 

W 1968 roku w klinice powstało „laboratorium” chodu, w którym przebadano chód osób z różnymi jednostkami chorobowymi, takimi jak: dziecięce porażenie mózgowe, hemiplegia, uraz rdzenia kręgowego, polio, zwyrodnienie stawów, dystrofi a mięśniowa.

Nazwy poszczególnych faz chodu są różnie tłumaczone w literaturze polskojęzycznej. W poniższym artykule zostaną użyte nazwy angielskie i propozycja ich tłumaczenia używana podczas kursów PNF. Na rysunku 1. przedstawiono fazy występujące podczas jednego cyklu chodu.

Opis cyklu chodu rozpoczyna się zwyczajowo od fazy Initial Contact (IC) – kontaktu pięty z podłożem. Cykl chodu trwa od fazy IC kończyny dolnej do fazy IC tej samej kończyny. Cykl chodu można podzielić na okres (ang. period) podporu i przenoszenia, które trwają odpowiednio 60% i 40% (tab. 1).

Koncepcja PNF proponuje torowanie chodu do przodu, do tyłu, do boku, krokami skrzyżnymi oraz chodzenie po schodach. W każdym z wymienionych rodzajów chodu, podkreślana jest praca tułowia. Utrzymywany stabilnie tułów, właściwe napięcie mięśni brzucha i grzbietu, pozwalają na prawidłową pracę kończyn dolnych. Dlatego ćwicząc chód metodą PNF, będziemy zwracać uwagę na prawidłowe ustawienie miednicy i korygowanie jej w tyło- lub przodopochylenie, w zależności od potrzeb pacjenta.

Fazy chodu można przygotować w różnych pozycjach, w tym niższych, zachowując odpowiednie ustawienie kątowe w stawach, oraz starając się odtworzyć podobną aktywność mięśniową. Przygotowanie pacjenta do stania i później chodzenia jest także elementem koncepcji PNF.

 

Rys. 1. Fazy występujące podczas jednego cyklu chodu

 

Tabela 2. Podział cyklu chodu na okresy i fazy (podano nazwy i skróty angielskie oraz nazwy polskie)

  • Uczymy pacjenta wysuwać się i wsuwać się na krzesło, czyli tzw. scooting w przód i w tył (zdj. 1).
  • Pokazujemy dobre ustawienie stóp, mają one być wsunięte za kolana.
  • Trenujemy wstawanie i siadanie z utrzymaniem osiowości kończyny dolnej.
  • Zwracamy uwagę na kontrolę ekscentryczną mięśni podczas siadania.
  • Uczymy prawidłowej postawy w pozycji stojącej. Wskazówki do torowania chodu w przód:
  • Chwyt – nasada dłoni oparta od góry na grzebieniu kości biodrowej.
  • Opór i aproksymacja skierowane są w kierunku pięt pacjenta.
  • Terapeuta stoi w diagonalnej, po stronie nogi podporowej pacjenta (zdj. 2).
  • Z każdym krokiem pacjenta w przód, terapeuta robi krok do tyłu i zmienia diagonalną.
  • Należy pacjentowi zostawić odpowiednio dużą przestrzeń z przodu, nie stać za blisko, aby nie blokować jego ruchów naszym ciałem. 

   

BIBLIOGRAFIA

  1. Adler S., Beckers D., Buck M., PNF in practice, Springer Medizin Verlag, 3rd edition, Heidelberg 2008.
  2. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, t. I, PZWL, Warszawa 1990.
  3. Götz-Neumann K., Gehen verstehen, Georg Th ieme Verlag, 2006.
  4. Murray M. P., Drought B. A., Kory R. C., Walking patterns of normal men bone, „Joint Surg Am.” 1964, 46:335–360.
  5. Perry J., Gait analysis. Normal and pathological function, SLACK Incorporated, 1992.
  6. Słownik angielsko-polski z indeksem polsko-angielskim, wyd. Oxford Univeristy Press, Oxford 2005.
  7. Stanisławski J., Wielki słownik angielsko-polski i polsko-angielski, Dr Lex, 2008.
  8. Wielki słownik angielsko-polski i polsko-angielski, PWN – Oxford University Press, Wydawnictwo Naukowe PWN 2008.

 

 AUTOR: mgr Anna Lupa, absolwentka Wydziału Rehabilitacji Ruchowej na AWF Kraków, studentka studiów doktoranckich na AWF Kraków, Międzynarodowy Terapeuta PNF, Międzynarodowy Terapeuta OMI Cyriax, tłumacz kursów PNF, Bobath.